Niedobór żelaza : objawy, których nie należy ignorować

Co to jest niedobór żelaza?

Niedobór żelaza najczęściej wiąże się z rozwojem niedokrwistości, stanu, w którym dochodzi do niedoboru zdrowych czerwonych krwinek. Żelazo pomaga w metabolizmie białek i odgrywa rolę w produkcji hemoglobiny i czerwonych krwinek, pomagając zapobiegać wystąpieniu anemii.

Anemija zbog nedostatka željeza je uobičajeno stanje koje se lako liječi ako nemate dovoljno željeza u tijelu. Niske razine željeza obično su posljedica gubitka krvi, loše prehrane ili nemogućnosti apsorpcije dovoljno željeza iz hrane. 

Żelazo jest potrzebne do produkcji hemoglobiny, rodzaju białka znajdującego się w czerwonych krwinkach, które pełni rolę transportu tlenu z płuc i transportu go przez organizm do komórek. Niedobór żelaza może oznaczać, że nie jesteś w stanie wyprodukować wystarczającej ilości czerwonych krwinek, które przenoszą tlen – dlatego twoje ciało ma trudności z transportem tlenu do mózgu, tkanek, mięśni i komórek, co sprawia, że czujesz się wyczerpany i słaby.

Oprócz zapobiegania anemii, żelazo jest składnikiem odżywczym potrzebnym do utrzymania ogólnego samopoczucia, energii i zdrowego metabolizmu, ponieważ pomaga wspierać ogólny stan zdrowia komórek i bierze udział w wielu funkcjach enzymatycznych. Żelazo odgrywa rolę w wielu reakcjach enzymatycznych, które pomagają naszemu organizmowi trawić pokarm i wchłaniać składniki odżywcze. Reakcje te równoważą również poziom hormonów i wspierają mózg, serce, skórę, włosy, paznokcie i zdrowie metabolizmu. (Większość z 3-4 gramów pierwiastkowego żelaza obecnego w naszym organizmie ma postać hemoglobiny. Pozostałe żelazo jest magazynowane w wątrobie, śledzionie i szpiku kostnym lub znajduje się w mioglobinie naszej tkanki mięśniowej.
Objawy

Niedobór żelaza może prowadzić do następujących stanów i objawów:

Anemija
Kronični umor ili niska energija
Blijeda ili žuta koža
Kratkoća daha
Abnormalni otkucaji srca
Znakovi hormonske neravnoteže
Problemi s vježbanjem
Slabost mišića
Promjene u apetitu
Problemi s dobrim spavanjem
Promjene u težini
Kašalj
Poteškoće s koncentracijom, učenjem, pamćenjem stvari
Rane na ustima ili jeziku
Promjene raspoloženja
Vrtoglavica
Čudna žudnja za jelom stvari koje nisu hrana, poput prljavštine, leda ili gline
Osjećaj trnaca ili puzanja u nogama
Oticanje ili bolnost jezika
Hladne ruke i stopala
Brzi ili nepravilni otkucaji srca
Krhki nokti
Glavobolje
Slaba koncentracija
Oslabljen imunološki sustav
Propuštanje crijeva ili IBS

Osoby o wyższym ryzyku niedokrwistości z niedoboru żelaza obejmują:

Žene u reproduktivnoj dobi, osobito žene s obilnim menstrualnim krvarenjem
Trudna žena
Osobe s lošom prehranom
Ljudi koji često daju krv
Dojenčad i djeca, osobito ona prerano rođena ili koja doživljavaju nagli rast
Pacijenti s rakom
Osobe sa zatajenjem srca
Ljudi koji imaju gastrointestinalne poremećaje ili su imali gastrointestinalne operacije
Vegetarijanci koji meso ne zamjenjuju drugom hranom bogatom željezom

Spożywanie pokarmów bogatych w żelazo jest szczególnie ważne dla kobiet przed menopauzą, które mają wyższe zapotrzebowanie na żelazo niż mężczyźni z powodu miesięcznej utraty krwi. Jeśli masz niski poziom żelaza, ważne jest również, aby w diecie znajdowała się duża ilość witaminy C, ponieważ zwiększa ona wchłanianie żelaza. Zalecane spożycie żelaza w diecie (RDA) wynosi osiem miligramów dziennie dla mężczyzn i starszych kobiet, podczas gdy kobiety przed menopauzą potrzebują 18 miligramów dziennie. RDA dla wegetarian jest 1,8 razy wyższe niż dla osób jedzących mięso ze względu na fakt, że żelazo hemowe w mięsie jest bardziej biodostępne niż żelazo niehemowe z pokarmów roślinnych. Ponadto mięso, drób i owoce morza zwiększają wchłanianie żelaza niehemowego.
Czynniki ryzyka

Istnieją również czynniki, które zwiększają ryzyko niedoboru żelaza. Najczęstszymi przyczynami niedoboru żelaza są:

Ako slijedite vegetarijansku ili vegansku prehranu (koja ne uključuje životinjske izvore proteina koji su prirodno bogati željezom)
Ako puno vježbate (što ponekad može oštetiti crvena krvna zrnca)
Ako ste trudni ili dojite
Ako ste ikada imali zatajenje bubrega
Ako ste podvrgnuti ili ste bili podvrgnuti tretmanu dijalizom, koji može ukloniti željezo iz tijela
Ako ste u prošlosti imali čireve
Ako imate poznate gastrointestinalne poremećaje koji mogu ograničiti vašu sposobnost apsorpcije nu trijenata, kao što su celijakija, Crohnova bolest ili ulcerozni kolitis
Ako uzimate veliku količinu antacida, jer oni sadrže kalcij koji može spriječiti apsorpciju željeza
Ako ste nedavno imali operaciju ili ste izgubili krv iz bilo kojeg razloga, poput darivanja krvi
Dob i spol (vidi dolje)

Ilość żelaza, której ktoś potrzebuje dziennie, aby zapobiec niedoborowi żelaza, różni się znacznie w zależności od wieku i płci. Kobiety potrzebują więcej żelaza niż mężczyźni, ponieważ tracą pewną ilość żelaza każdego miesiąca podczas normalnego cyklu miesiączkowego.

Począwszy od okresu dojrzewania, kiedy kobieta zaczyna mieć cykl menstruacyjny, jej dzienne zapotrzebowanie na żelazo wzrasta, ale potem poziom ponownie spada, gdy kobieta osiąga menopauzę. Kobiety w wieku od 19 do 50 lat powinny spożywać najwięcej żelaza ze wszystkich grup – około 18 miligramów żelaza dziennie.

Jednak mężczyznom w tym samym wieku może ujść na sucho znacznie mniej i nadal będą mniej narażeni na niedobór żelaza. Mężczyźni potrzebują tylko około 8 miligramów żelaza dziennie.

Zalecana dzienna porcja:

Djeca od 1 do 3 godine: 7 miligrama
Djeca od 4 do 8 godina: 10 miligrama
Djeca od 9 do 13 godina: 8 miligrama
Žene od 14 do 18 godina: 15 miligrama
Muškarci od 14 do 18 godina: 11 miligrama
Žene u dobi od 19 do 50 godina: 18 miligrama
Trudnice i dojilje: 27 miligrama
Muškarci od 19+: 8 miligrama
Žene u dobi od 51+: 8 miligrama

Jak można zauważyć, małe dzieci potrzebują więcej żelaza niż dzieci, ponieważ żelazo wspomaga proces wzrostu i rozwoju poznawczego. Małym dzieciom może być trudno uzyskać wystarczającą ilość żelaza z samej diety, zwłaszcza jeśli są „wybredne” – więc badanie krwi podczas corocznej kontroli dziecka może zidentyfikować niedobór żelaza, zanim stanie się on większym problemem. Uważa się, że mleko matki zawiera wysoce biodostępne żelazo, ale w ilościach, które nie wystarczają na zaspokojenie potrzeb niemowląt w wieku powyżej 4-6 miesięcy. Najlepiej, aby niemowlęta zaczęły jeść pokarmy stałe, które są naturalnie bogate w biodostępne żelazo, lub spożywały pokarmy wzbogacone w żelazo lub mleko modyfikowane tak szybko, jak to możliwe. Kobiety w ciąży mogą potrzebować więcej żelaza niż populacja ogólna, dlatego zaleca się, aby przyjmowały żelazo jako część prenatalnego kompleksu witaminowego. Korelacja ta nie jest jednak zbyt jasna; O ile kobieta nie ma już niedokrwistości z niedoboru żelaza, przyjmowanie dodatkowego żelaza w postaci suplementu nie wydaje się mieć długoterminowego wpływu na wynik porodu. Wreszcie, każdy, kto stracił krew z powodu niedawnej operacji, może chcieć suplementować żelazo, aby zapobiec oznakom niedoboru żelaza.